Je bent jongerenwerker bij Taizé Amsterdam, kun je wat meer vertellen over wat dat inhoudt?

‘Klopt! Ik ben daar jongerenwerker. Taizé staat voor ‘singing, silence and simplicity’. Het is een plek waar jongeren kunnen komen om stilte op te zoeken en ontmoeting te vinden. We organiseren vieringen en ontmoetingen in de stijl van Taizé in Frankrijk.’ Wanneer Stacey begint te vertellen over Taizé, beginnen haar ogen te stralen en onderstrepen haar handgebaren dit enthousiasme. ‘Wat je veel ziet en hoort, is dat mensen die in Taizé zijn geweest, echt iets bijzonders hebben ervaren. Het is moeilijk om die ervaring in woorden te duiden.’ Lachend: ‘Mensen beginnen vaak met hun handen te praten als ze erover vertellen.’

Hoe zou je dat gevoel zelf omschrijven?

‘Ik denk dat jongeren er het idee hebben dat ze daar het begin van het Koninkrijk van God een beetje mogen meemaken. Mensen zijn daar zo open en ontvankelijk voor elkaar. Er zijn mensen van verschillende denominaties: protestanten, katholieken, orthodoxen, en ook mensen die op zoek zijn, net als ik toen ik er voor het eerst kwam. Het is echt een plek waar je mag zoeken naar het gemeenschappelijke, naar dat wat je deelt met de ander en waarin je je mag verwonderen over de verschillen.’ Om die bijzondere ervaring ook hier in Amsterdam vorm te geven is men in de Nassaukerk begonnen met het organiseren van vieringen in Taizé-stijl. Daar zijn nu mooie vriendschappen ontstaan. Stacey: ‘Toen ik daar zelf voor het eerst binnenkwam voelde ik me zo welkom. Ik was nog maar één keer bij een viering geweest en ineens was ik bij iemand thuis kaarsen aan het maken: het was alsof ik er altijd al bij hoorde.’

“Een offer heeft misschien vaak een negatieve associatie omdat mensen putten uit een bron die eindig is.”

Hoe ziet zo’n viering eruit?

‘De viering bestaat uit veel zang, met veel repetitieve liederen. Dat helpt om stil te worden, om even niet te hoeven denken. De dienst is verder omgeven door veel stilte: dat is altijd wel spannend, omdat stil zijn lastig is. Maar als je met veel mensen tegelijkertijd stil bent, dan voel je je toch wat meer gedragen. Die stilte staat eigenlijk op de plek waar je in een zondagse dienst een preek zou verwachten. Er is dan ruimte om zelf na te denken over wat de bijbeltekst voor je betekent.’

Je bent nu jongerenwerker bij Taizé Amsterdam. Ervaar je dat soms ook als een offer?

Na een stilte: ‘Opoffering heeft vaak een negatieve connotatie. Mijn werk kost tijd en aandacht, en die tijd en aandacht is begrenst. Dat maakt dat het waardevol is om het te gebruiken ten behoeve van iemand die het nodig heeft. Een offer heeft misschien vaak een negatieve associatie omdat mensen putten uit een bron die eindig is. Mensen geven veel, ze offeren veel op. Mensen brengen bijvoorbeeld veel offers als je kijkt naar hoeveel vrije tijd ze aan hun werk besteden. In die zin kan het iets negatiefs zijn. Maar een offer kan ook waardevol zijn.’

Heb je dat zelf wel eens ervaren? Dat een offer waardevol kan zijn?

Ze denkt na. Dan, na een stilte: ‘Ja. Mijn moeder is mentaal ziek geweest. En toen ik vanwege mijn thuissituatie liever ergens anders wilde wonen boden mensen mij een kamer in hun huis aan. Dat is natuurlijk niet iets wat je zomaar doet: je brengt dan een duidelijk offer voor iemand anders.
Uiteindelijk was het niet nodig om van dat offer gebruik te maken, maar dat geeft wel een gevoel van veiligheid en geborgenheid in een vriendschap. Daarin ervaarde ik zelf de waarde van opoffering.’

“Ik ontdekte dat grenzen heilzaam kunnen zijn om jezelf en de ander te beschermen.”

En heb je zelf wel eens een offer moeten brengen?

‘Door mijn thuissituatie werd ik op jonge leeftijd geconfronteerd met een situatie waarin je iemand aan het dragen bent, terwijl je daar helemaal de tools en positie niet voor hebt. Daarin heb ik wel geleerd wat grenzen zijn. De neiging om altijd voor iedereen klaar te staan kan een patroon worden als je zoiets als kind meemaakt. Dat kan ook een prettig gevoel zijn, omdat je iets goeds doet en er aandacht voor je is. Maar op een gegeven moment liep ik zelf tegen mijn grenzen aan: ik kwam in een burn-out terecht. Daardoor ontdekte ik dat grenzen heilzaam kunnen zijn om jezelf en de ander te beschermen.’

Kun je daar een voorbeeld van geven?

‘Ik moet denken aan de broeders in Taizé. Ze waren van plan zich toe te leggen op een leven in vrede en rust met God, en ineens staan er duizenden jongeren bij hen op de stoep. Daar hebben ze plek voor gemaakt. Maar ook zij zijn niet grenzeloos: ze hebben duidelijk hun eigen woonplek en er zijn afgebakende momenten waarin zij beschikbaar zijn voor een gesprek. Ik denk dat dat een hele gezonde manier is van jezelf dienstbaar opstellen. In Lucas 4:42-43 staat dat Jezus een stille plek op zocht en dat de mensen hem volgen om te vragen niet bij hen weg te gaan. Jezus zegt vervolgens dat hij nog veel meer plekken te bezoeken heeft om zijn verhaal te vertellen. Dat zette mij aan het denken. Jezus heeft het ook nodig om zich even terug te trekken om zichzelf vervolgens weer te kunnen geven. Hij stelt duidelijk prioriteiten. Net als die broeders in Taizé.’

Hoe breng jij dat in de praktijk? Heb je zelf ook zulke afgebakende grenzen?

‘Het is bij mij wel eens voorgekomen dat iemand tijdens het afwassen een soort pastoraal gesprek begon. Ik vind het mooi dat mensen weten en voelen dat dat veilig is en bij mij kan, maar ik had niet mijn volle aandacht voor die persoon. Als je aandacht dan ziet als iets wat je kan offeren, kon ik dat offer op dat moment niet brengen. Dan vind ik het belangrijk om te zeggen dat ik de openheid waardeer, maar liever een afspraak wil maken zodat ik iemand echt de aandacht kan geven die ze verdient.’

“Ik vind het mooi om me te spiegelen aan Jezus en ik probeer, met vallen en opstaan, zijn voorbeeld te volgen als het op opoffering aankomt.”

Kun je daar iets meer over vertellen?

‘Als je een boom zou zijn die zijn bladerdak aan de mensen wil offeren om eronder te schuilen voor de zon, moet je ook voor je eigen wortels blijven zorgen. Anders val je om, en dan is er ook geen schuilplek meer. Jezus zegt ook dat hij nog andere plekken moet bezoeken. Hij voelt aan wat juist is en geeft zijn grenzen aan. De mensen die een beslag op hem willen leggen hebben hem niet echt nodig, zij hebben het verhaal gehoord en moeten nu zelf bepalen wat ze ermee gaan doen. Dat vind ik uitdagend in pastorale gesprekken. De tijd en aandacht die je aan iemand kunt geven is eindig, je wilt het ook graag aan andere mensen geven. En ergens heeft iemand ook gewoon de verantwoordelijkheid over zichzelf en zijn ze beter af als je hen dat zelf verder laat uitzoeken. Ik vind het mooi om me dan te spiegelen aan Jezus en ik probeer, met vallen en opstaan, zijn voorbeeld te volgen als het op opoffering aankomt.’

Benieuwd geworden naar de vieringen van Taizé in Amsterdam? Elke eerste donderdagavond van de maand ben je welkom in de Nassaukerk. Voor meer informatie kun je terecht op taizeinamsterdam.nl.

Foto: Maartje Geels