Kunst bij het kerkelijk jaar: Pinksteren

Wanneer Jezus met een groot gevolg uit Jericho vertrekt, komt hij langs de blinde bedelaar Bartimeüs. Toen deze hoorde dat Jezus voorbijkwam, riep hij om genade.

Op Jezus’ vraag wat hij voor hem kon doen, antwoordde Bartimeüs: ‘Rabboeni (Meester), zorg dat ik weer kan zien.’ Jezus zei: ‘Ga heen, uw geloof heeft u gered.’ De blinde herkreeg direct zijn gezichtsvermogen en volgde Jezus op zijn weg.

Dit schilderij uit 1531 is deel van een drieluik in de prachtige tentoonstelling in de Hermitage Amsterdam ‘Hollandse Meesters uit de Hermitage’, die nog t/m 27 mei kan worden bezocht. Het schilderij doet denken aan Het Laatste Oordeel, het bekendste schilderij van dezelfde schilder uit de Leidse Lakenhal, dat tijdelijk te zien is in de Eregalerij van het Rijksmuseum. Op beide schilderijen kijken de personages in de grote menigte alle kanten op. De blik van de kijker wordt heen en weer gestuurd, in aarzeling wat hij wil en kan zien en geloven.

Pinksteren is het feest van de verbreiding van het geloof door de Heilige Geest. In dit schilderij staat het geloof van de blinde Bartimeüs in contrast met de twijfel en het ongeloof van de menigte. In zijn ontmoeting met Tomas na de opstanding zei Jezus: ‘Wees niet langer ongelovig, maar geloof. Omdat je me gezien hebt, geloof je. Gelukkig zijn zij die niet zien en toch geloven.’ (Johannes 20:28). Het geloof spreekt niet vanzelf. Door geestkracht kunnen wij zien wat aan ons oog onttrokken was. Gevoed door die inspiratie en dat bewustzijn kunnen wij ons uitspreken.

Tekst: Peter Idenburg