Inschrijven = winkeltegoed
Het begon twee jaar geleden in hartje Amsterdam, aan de Nieuwe Herengracht. Daar ligt, zoals diaconaal opbouwwerker Huub Waalewijn zegt, het moederschip, de Sociale Kruidenier. Niet in het water, maar onder de bogen van een van de kelders van het Corvershof, waar de Protestantse Diaconie Amsterdam is gevestigd aan de Nieuwe Herengracht.
Vanuit de Nieuwe Herengracht werd door de Sociale Kruidenier eerst heel Amsterdam bediend. Maar de afstand tot de uithoeken van de stad bleek voor veel mensen een probleem. Daarom werd eind vorig jaar besloten een vestiging in Noord te openen in De Ark, een kerkgebouw in De Banne. De koffieruimte wordt een keer per week op vrijdag van 11.00 uur tot 15.00 uur omgetoverd tot de Sociale Kruidenier. Op een vernuftige manier, want de rest van de week ‘verdwijnt’ alles weer achter klap- en schuifdeuren en wordt de ruimte gebruikt voor andere activiteiten, zoals een taalcafé.
De inkt is op
Waalewijn coördineert een en ander, hoewel hij wat bescheiden moet lachen als ik dat zo formuleer. Hij zegt, vermoed ik, liever dat hij een aanspreekpunt is. Dat blijkt wel. Want na zo’n beetje elke vraag wordt hij door iemand aangeklampt die ingeschreven wil worden, zijn pasje kwijt is of door een vrijwilliger die iets wil vragen. In het totaal zijn er acht vrijwilligers, die om de week in een team van vier samenwerken. ‘De inkt is op!’ roept iemand die achter de nieuwe kassa staat waar opeens blanco bonnetjes uitkomen. ‘Beter dan de wijn’, merkt een klant op die met zijn boodschappenmandje in de rij staat. ‘Dan doe je er maar water bij’, antwoordt Waalewijn gevat.
Als je binnen komt, vallen niet meteen de schappen, stellingen en kratten op, maar twee vierkante tafels met drinken, koekjes en chocola en een schaal met mandarijnen. Dat is het hartelijke welkom waar op zijn tijd ook buurtbewoners aanschuiven. Pas aan het eind van de ruimte zie je de producten en schoolborden waarop met krijt zaken worden aangeprezen.
Van soep tot zeep
De Sociale Kruidenier is een initiatief van de Protestantse Diaconie Amsterdam en is in de eerste plaats bedoeld voor klanten van de Voedselbank. Bij de Voedselbank krijgen mensen die bijvoorbeeld in een schuldsaneringstraject zitten, versproducten zoals groente en fruit. Bij de Sociale Kruidenier krijgen zij aanvullend alles wat niet dagvers is, zoals zeep en tandpasta, maar ook pakjes instant soep, macaroni en rijst, koffie en thee. Vooral duurdere artikelen zoals waspoeder vinden gretig aftrek.
De Sociale Kruidenier wordt bevoorraad vanuit de winkel aan de Nieuwe Herengracht. Een klein aandeel wordt ingezameld door kerkgangers van De Ark en twee andere kerken in Noord: de Bethelkerk en de Nieuwendammerkerk.
Winkeltegoed
Iedereen die zich laat inschrijven, krijgt winkeltegoed waarop een bedrag staat. Afhankelijk van de gezinsgrootte, is dat € 10,-, € 15,- of € 20,-. Elke eerste vrijdag van de maand komt er een nieuw saldo op te staan. Een klant kan niets sparen of meenemen naar de volgende maand. 70% van de productprijs wordt van het winkeltegoed afgetrokken, 30% moet worden bijbetaald. Om beter met geld om te leren gaan, worden budgettrainingen aangeboden. Hiermee kun je je tegoed aanvullen. ‘Dat geeft rust’, zegt Waalewijn.
Kledingbank
Het bruist inmiddels in Noord van de sociale initiatieven. Ongeveer op hetzelfde moment als de Sociale Kruidenier startte, is er ook een kledingbank in De Banne geopend: H&H, Hebben en Houwen. Op verwijzing kun je er worden geholpen.
Tekst: Els van Swol. Foto: Marloes van Doorn
