Alles verandert altijd. De kerken van Amsterdam kunnen erover meepraten. ADAM struint de stad af en brengt kerken in beeld, van hun bouwjaar tot hun allernieuwste bestemming. We nemen nu een kijkje in de Nassaukerk.
De eeuw van de Nassaukerk
Jaap Buning (72), al 45 jaar gemeentelid van de Nassaukerk, vertelt over hoe het is begonnen: ‘De Nassaukerk is gebouwd in 1925 op het laatste stukje bouwgrond van de Staatsliedenbuurt: aan de Wittenkade in een ‘rode’ buurt. Gebruikelijk was dat een gereformeerde kerk door een gereformeerde architect werd ontworpen. Maar de rooms-katholieke architect H.G. Krijgsman kreeg na een prijsvraag de opdracht om de kerk te ontwerpen. Door hem zijn er katholieke symbolen te vinden in de kerk, zoals de arend, het beeld van God dat zijn kinderen met zijn vleugels opvangt.
De Nassaukerk ging in 1982 als één van de eersten Samen op weg met de hervormde Prinsessekerk. De buurt was in die tijd een krakersbolwerk met een levendige vredesbeweging. Toen de krakers en de ME tegenover elkaar stonden, gingen predikant Paula Irik, kerk- en buurtwerker Ricus Dullaert verkleed als engel en Ellen Terpstra, een katholieke non, ertussen staan om het geweld te beteugelen. De Nassaukerk zegende in 1983 als eerste gemeente alle relaties in: met alle spanningen van dien. Maar we zijn er uitgekomen. De kerk ging in 2005 op in de Protestantse Kerk Amsterdam
(PKA). Tien jaar geleden ontstond uit het jongerenwerk van de Nassaukerk Taizé in Amsterdam. Eerst een pioniersplek, nu een zelfstandige missionaire gemeente van de PKA.’
Taizé in Amsterdam
Een bijzonder moment in de Nassaukerk is de maandelijkse Taizédienst. Een bijeenkomst die, net als in de Franse oecumenische kloostergemeenschap Taizé, bestaat voornamelijk uit zingen en stil zijn, zonder preek. Jongeren vanuit de hele wereld komen naar Taizé om dit te ervaren. Dichter bij huis kun je deze sfeer proeven bij ‘Taizé in Amsterdam’, en je hart ophalen als je Taizé al kent. Jongerenwerker Petra Hogeboom vertelt hoe dit gaat: ‘Het is als een pioniersplek begonnen vanuit de Nassaukerk. Inmiddels is dat al meer dan tien jaar geleden, en zijn we naar een missionaire gemeente gegaan. Als Taizé in Amsterdam maken wij gebruik van de Nassaukerk. Taizé in Amsterdam verzorgt elke maand op een donderdagavond een dienst in de stijl van Taizé. Dit betekent dat we liederen zingen met een korte tekst die we vaak herhalen. En er is een lange stilte, dit alles zorgt ervoor dat de diensten erg meditatief zijn. Voorafgaand aan de dienst kun je voor een paar euro ook nog aanschuiven bij een gezamenlijke maaltijd en een themagesprek. Bij het themagesprek praten we over de tekst die terugkomt in de dienst. Verder organiseren we een keer in de maand een activiteit die voor verbinding zorgt, dit kan een spelletjesavond zijn of een diepgang-avond.’
Kerk met hart voor de buurt
Jaap Buning: ‘De Nassaukerk was en is nog steeds een echte buurtkerk. Het gebouw gaf in het begin plek aan wel 900 gelovigen. Tegenwoordig komen er wekelijks zo’n 50 tot 70 mensen naar de dienst, waarbij het onderscheid tussen gelovig of niet-gelovig is vervaagd. Het is een plek waar de Bijbel open gaat op zondag. De rest van de week bruist het gebouw ook van activiteiten voor de buurt. In 1980 is het Kerk&Buurt-werk ontstaan met een eetproject, een muziekproject en opvang voor dak- en thuislozen. Intussen is dat uitgebreid met een kringloopwinkel onder de kerk en een burenhulp-project. Kerk&Buurt is nu een aparte stichting met ongeveer 130
vrijwilligers die samen met de Nassaukerk wil bijdragen aan een leefbare buurt. De kerk is ook een kerk met stip: ex-gedetineerden zijn van harte welkom. Dit helpt hen bij de reïntegratie in de maatschappij. De Nassaukerk wil kerk voor en door de buurt zijn. Voorbeelden zijn ten eerste de jaarlijkse buurtcantates met teksten van kerkgangers èn buurtgenoten over wat ons bezielt, bezeert en bezighoudt: op muziek gezet door Nico Hovius. En ten tweede het project Thuis in de Staats(liedenbuurt), met exposities van portretten van buurtgenoten, een festival en verhalen uit de buurt.’
Van Amsterdam naar Taizé: Jongerenreis
Elk jaar organiseert ‘Taizé Amsterdam’ een reis naar het Franse Taizé voor jongeren van 14 tot 30 jaar. De jongeren draaien hier mee in het ritme van Taizé, met drie diensten op een dag. Ook komen ze in een bijbelstudiegroepje en krijgen ze een taak zoals eten uitdelen, afwassen of nachtwacht zijn. In 2024 kun je van 20 tot 28 juli met een groep naar Taizé. Momenteel zijn de organisatoren nog druk in het voorbereiden van deze inspirerende reis. Zodra de inschrijvingen open gaan, staat het op de website. Dus houd die vooral in de gaten: taizeinamsterdam.nl