Daar ligt hij op de mat: de brief die je wist dat zou komen… Een derde vorm van screening op kanker waaraan ik mijn lieve lijf moet onderwerpen. Een motie van wantrouwen is het! Nou, ik moet niks. Ik stop de oproep diep in een la.

Helaas is die motie van wantrouwen maar al te vaak terecht. Goed dat door vroege opsporing genezing kansrijk is. Helderheid over erfelijke ziekten helpt mensen die een moeilijke afweging voor zichzelf of hun eventuele kinderen moeten maken. Diep respect voor hen.
Deze helderheid heeft ook een keerzijde. Maak u geen zorgen over de dag van morgen. Iedere dag heeft genoeg aan zijn eigen kwaad, zegt Jezus in de Bergrede. Maar die zorgeloosheid is ons niet meer gegeven. Wat morgen of over tien jaar zorgen kan baren, is vandaag immers bekend? We laten echo’s maken van ons ongeboren kind, doen een NIP-test, de nieuwste manier om je kind te screenen. Ouders met een gehandicapt kind worden geconfronteerd met de onbeschaamde vraag: Wisten jullie het dan niet? De hielprik voor pasgeborenen toont inmiddels dertig aandoeningen aan.

Ziekte is niet langer alleen maar lot of pech, het is ook eigen schuld. Had je er maar op tijd bij moeten zijn via een pre-scan of screening. Een genenpaspoort lijkt niet meer ver weg. Nu nog is de verzekeraar verplicht iedere cliënt minimaal een basisverzekering aan te bieden, ongeacht zijn gezondheidstoestand. Een  hypotheek sluiten is voor mensen die ziek zijn, of zijn geweest, nu al moeilijk en vooral heel duur. Straks wellicht ook voor potentiële patiënten? Wat betekent dat voor de solidariteit tussen zieke en gezonde mensen? Hoe maakbaar willen we ons leven eigenlijk hebben? Ik vind het grote vragen, waar we te weinig over spreken.
Ondertussen ligt vanuit de la mijn oproep aan mij te knagen. Of ik wil of niet, ik moet me er toe verhouden. En ja, ik ga de screening binnenkort heus wel weer aan.

Ds. Julia van Rijn
Scriba van de Protestantse Kerk Amsterdam