Laagdrempelige community voor een goed gesprek over levensvragen
Op een unieke plek in Amsterdam-Noord vinden spiritualiteit, zingeving en zelfexpressie elkaar. Arjette Kuipers en Jonatan Bartling runnen er Zinnig Noord, een initiatief van de Protestantse Kerk Amsterdam. Ze putten daarbij volop uit oude spirituele tradities, theater en kunst.
Arjette is een groot fan van het concept ‘kerk’, zegt ze. ‘Het is heel goed dat er plekken zijn waar mensen elkaar ontmoeten en nadenken over vragen die verder gaan dan het alledaagse: Hoe leef je op een goede manier? Hoe ga je om met liefde en relaties? Is er meer en zo ja, wat dan?’ Volgens haar vonden kerken daar heel mooie vormen voor, maar voor buitenstaanders lijken die soms ouderwets. ‘Bij Zinnig Noord zoeken we naar nieuwe, laagdrempelige vormen om levensvragen te bespreken. Belangrijk daarbij is dat er zintuiglijk iets te ervaren valt. Daarom werken we veel samen met theatermakers, muzikanten en kunstenaars. Samen met hen bouwen we aan een open community.’
Veel vrijheid
De community van Zinnig Noord is heel divers en in beweging. Arjette: ‘De ene bezoeker woont al heel lang in Noord en is heel blij dat er eindelijk zo’n initiatief in hun stadsdeel is. De andere is een nieuwe bewoner die graag kennismaakt met buurtgenoten.’ Er komen ook mensen uit andere stadsdelen en zelfs uit andere steden op Zinnig Noord af. ‘Iemand uit Amersfoort reist regelmatig hiernaartoe, omdat er daar niets vergelijkbaars te vinden is.’ ‘Er is geen sprake van een vastomlijnde groep bezoekers’, zegt Jonatan. ‘Er is veel vrijheid. Deelnemers ontmoeten elkaar bij bepaalde projecten of activiteiten. Mensen waarderen die open, vrijblijvende sfeer.’ ‘Vooral bij cursussen ontstaat er al snel een band’, vult Arjette aan. ‘Want dan zie je elkaar wel vijf of tien keer.’
Persoonlijk gesprek
Waar al die mensen voor komen? Het programma heeft voor ieder wat wils, zeggen beide projectleiders. Als eerste noemt Arjette de Stiltewandelingen. ‘We lopen in stilte in een groep. Je let dan op je voeten en de rustige beweging van je lichaam. Je stelt je open voor wat er bij je binnenkomt. We reiken een tekst, gedicht of vraag aan. Na afloop praat je in tweetallen daarover na.’ Ook bij Zinnig Eten – een oefening in eten, delen en rituelen – krijgen deelnemers bij elke gang stof voor een gesprek met andere tafelgenoten. Dat mag best persoonlijk worden. Elk perspectief, elk antwoord en elke reactie telt mee. Geheel volgens de visie van Zinnig Noord spelen muziek, oefeningen en performancekunst hier een grote rol.
Spirituele bronnen
‘Er is bij Zinnig Noord aandacht voor het christelijke gedachtegoed’, zegt Arjette. ‘Die is heel rijk, met bijvoorbeeld de jezuïtische en kloostertraditie, met ieder hun eigen meditatietechnieken. We hebben dan ook een kloosterweekend in september. En tijdens een avond over mindful omgaan met je smartphone was een heel bevlogen monnik te gast die helemaal in touch was met sociale media.’ Maar het christendom is zeker niet de enige levensbeschouwelijke bron waar Zinnig Noord uit put. Jonatan: ‘Tijdens de Zin!-avonden verbinden we moderne vragen aan eeuwenoude wijsheden. Een recente avond ging over seks en beminnen, onderwerpen die we ook vanuit oosterse tradities bekeken, omdat die goed over de lichamelijke, zintuiglijke kant hebben nagedacht.’
Creatieve ambitie
Voor The Artist’s Way, een intensieve methode aan de hand waarvan deelnemers meer in contact komen met hun creatieve bron, werkt Arjette samen met een boeddhiste. ‘De cursus verbindt creativiteit met spiritualiteit. Bedenker en schrijfster Julia Cameron stelt dat als je wilt werken aan je kunst, je moet werken aan je leven. Aan de hand van haar boek maakten we een uitdagend programma van acht bijeenkomsten in twaalf weken.’ Een van de lessen is dat – Arjette leest voor uit het boek van Cameron – perfectionisme het najagen van het slechtste is, dat deel dat vertelt dat niets wat we ooit doen goed genoeg zal zijn. Ze noemt het programma ideaal voor mensen die een creatieve droom hebben en blokkades willen verwijderen.
Licht en toegankelijk
Voor kinderen in de basisschoolleeftijd en hun ouders is er IJgensinnige Bende. Dat richt zich op positieve waarden die ouders graag willen doorgeven aan hun kroost. ‘We maken er heel creatieve bijeenkomsten, onder andere met muziek en een verhaal’, zegt Arjette. ‘Zo gingen we laatst met een boswachter op zoek naar verwondering.’ Het is weer een voorbeeld van een groot onderwerp dat op een lichte, leuke en toegankelijke manier bespreekbaar wordt gemaakt. Jonatan: ‘De thema’s van onze activiteiten gaan altijd over ons eigen leven. Wat we ook geloven, uiteindelijk zijn we allemaal mens. Allemaal zoeken we dingen zoals liefde en rust. Kunst, creativiteit en spirituele tradities helpen ons daarbij. Bij Zinnig Noord zijn we samen al zoekend onderweg.’
Zie het laatste nieuws op facebook.com/zinnignoord.
Op zinnignoord.nl vind je praktische informatie