David Schlaffke heeft een heel orkest in één instrument

Voor deel twee in deze serie interviews met kerkmusici van Protestants Amsterdam gaan we van het centrum naar de randen van de stad: Sloten. Tussen flatgebouwen en nieuwbouwwijken heeft dit oude dorp dat in 1921 door Amsterdam werd geannexeerd standgehouden.

We hebben een afspraak met David Schlaffke (1978), organist van de Sloterkerk in Sloten en de Opgang in Nieuw-West. Wie er binnen stapt, kan zich goed voorstellen dat dit voor Amsterdam en omstreken de ideale kerk is om in te trouwen: oud, intiem en licht. Het orgel is een kleine broer van het orgel in de Amsterdamse Noorderkerk: een stuk kleiner, maar van dezelfde negentiende-eeuwse orgelbouwer Hermanus Knipscheer.

Freelance organist

Dertien jaar geleden verhuisden hij en zijn vrouw, die fluitiste is bij het Concertgebouworkest, voor de muziek van Duitsland naar Amsterdam. Davids muzikale opleiding begon met een studie kerkmuziek in Leipzig. Daarna deed hij in Denemarken examen als concerterend organist. In Amsterdam studeerde hij ook nog klavecimbel.
Behalve de zondagse vieringen in de Sloterkerk en de Opgang, speelt hij in rouw- en trouwdiensten. Daarnaast treedt hij veelvuldig op als concertorganist (onder andere voor de maandelijkse concerten van de Stichting Vrienden van de Sloterkerk) en als begeleider op orgel of klavecimbel in orkesten. Omdat orgel en fluit een goede combinatie zijn, speelt hij ook regelmatig samen met zijn vrouw.

Gevolgen van de pandemie

De huidige pandemie heeft voor de freelance musicus een enorme impact. ‘De meeste concerten gaan niet door. Concerten die wel doorgaan zijn zonder publiek. Dat is heel raar. Ik wen daar niet aan. Echt een ramp voor alle musici. Met online concerten bereik je mensen die anders niet zouden komen, dat is een voordeel. Maar een orgel is zo’n fysiek instrument. Als je op een groot instrument lage tonen speelt, voel je de vibraties. Dat kan alleen maar in een kerk of concertzaal, dat is niet te vervangen.’

Zingen niet mogelijk

Ook de zondagse diensten zijn anders dan anders. Lange tijd waren er behalve een predikant, koster, technicus en musicus geen kerkgangers. De kerkleden beleefden de diensten online mee vanuit huis. Nu er wel weer wat kerkgangers fysiek de diensten bij mogen wonen, mag er nog steeds niet worden gezongen. David: ‘Dat is bizar. Uit een enquête kwam naar voren dat mensen dat het meest missen in de kerk: het zingen. Dus niet de preek of het samenzijn, wat je zou verwachten, maar het zingen.’

Niche

Veel mensen weten weinig van het vak van organist. ‘Als ik vertel dat ik organist ben vragen mensen vaak: “O, kan je dat studeren?” Er is een club van enthousiastelingen die veel weten over orgelmuziek en orgels en die naar alle concerten komen. Maar het grootste deel van de mensen weet er weinig van. Het is natuurlijk een niche en dat zal het altijd blijven. Als je voor commercieel succes wilt gaan zal ik je niet aanbevelen om orgel te studeren, maar gelukkig is er veel repertoire waar het orgel bij nodig is. Het orgelrepertoire is zo groot. De belangrijkste dingen heb ik gespeeld, maar er zullen altijd dingen zijn die ik nog wil spelen. Een droom van mij is dat ik ooit nog wel eens alle werken van Bach in een concertreeks zou willen spelen.’

Vrijheid

David geniet van de vrijheid die hij heeft als organist. ‘Ik hou gewoon erg van orgelspelen. Als je in een orkest of ensemble speelt, ben je veel meer gebonden aan wat de dirigent wil. Ik kan zelf heel veel beslissingen nemen; over welk repertoire ik speel bijvoorbeeld of hoe ik registreer. Met een orgel heb ik in principe mijn eigen orkest ter beschikking en ben ik mijn eigen dirigent.

Meer afleveringen in deze serie interviews vind je hier.

Bekijk hier de website van David Schlaffke.

Meer weten over de maandelijkse concerten in de Sloterkerk, bekijk dan de website van Stichting Vrienden van de Sloterkerk.

Normaal gesproken is de Sloterkerk iedere vrijdag van 16.30 – 17.30 geopend voor een moment van meditatie. David speelt in dit uur een kwartier op het orgel. Momenteel is het vanwege de coronamaatregelen helaas niet mogelijk om fysiek in de kerk aanwezig te zijn, maar de muziek wordt online uitgezonden.

Aanstaande zondag 23 mei wordt er een online concert uitgezonden met klavecimbel en fluit.