’We moeten onze eigen weg vinden’
Tijdens de preek van de Arabisch-protestantse dominee Emad Thabet klinkt regelmatig ‘Amin’. En het woord ‘Allah’, wat niet alleen voor moslims maar ook voor Arabische christenen God betekent.

Ondanks het feit dat er maar zeven mensen zijn, is de sfeer betrokken en intiem. Tijdens de preek knikt een gedistingeerde Egyptische heer instemmend en prevelt soms een zin, waardoor het bijna lijkt alsof hij een gesprek met de dominee voert. Op een scherm achter het altaar worden teksten weergegeven en zoete plaatjes vertoond van een blonde Jezus en fraaie vergezichten. In het middenpad zit een jonge muzikante die de muziek begeleidt met opzwepende tromritmes. Thabet draagt burgerkleding; voor een toga is hij aan het sparen.

Pioniersplek
Zes jaar geleden kwamen Emad Thabet en zijn vrouw uit Egypte naar Nederland. Inmiddels heeft het echtpaar twee kinderen en is hij gepromoveerd aan de Vrije Universiteit op ‘Religion and Democracy’. Eind 2017 richtte hij met hulp van de Protestantse Kerk Amsterdam een pionierskerk op voor Arabische protestanten. Iedere donderdag is er om 18.00 uur in de Elthetokerk aan de Javastraat een dienst met gebeden, een preek en gezang. In het Arabisch. Het doel is om uit te groeien tot een gemeenschap van honderd tot honderdvijftig leden die zich over vijf jaar zelfstandig kan bedruipen.

Missionaris in Nederland
Thabet is theologisch gevormd in Egypte en maakt deel uit van de Presbyteriaanse Synode van de Nijl. Namens de synode is hij nu missionaris in Nederland. De van oorsprong Amerikaanse kerk staat het dichtst bij de Protestantse Kerk Nederland (PKN). ‘Protestanten vormen in mijn land een minderheid’, vertelt Thabet.
‘Tachtig procent van de christenen is Koptisch-Orthodox. In Syrië zijn de meesten Syrisch-Orthodox. In onze pionierskerk zijn uiteraard alle Arabischsprekende protestanten welkom. We krijgen hier niet alleen gelovigen uit Egypte, maar ook uit Syrië, Irak en Koerdistan.’ Een van de bezoekers is een jonge Syrische vrouw: ‘Zeg maar Polly’, vertelt ze voordat de dienst is begonnen. Polly vluchtte bijna vier jaar geleden naar Nederland. ‘Religie was altijd belangrijk voor me, ook in Syrië. Op donderdag kom ik in de Elthetokerk, op zondag ga ik meestal naar de Mozes en Aäronkerk. Daar doe ik vrijwilligerswerk. Ik ben weleens in de  Syrisch- Orthodoxe kerk geweest, ook mooi met veel kaarsen en iconen.’

Arbeidsmigranten
‘De meeste Arabische protestanten zijn zo’n twintig jaar geleden naar Nederland gekomen als arbeidsmigrant’, vertelt Thabet. ‘Een deel leeft in de illegaliteit en is daardoor heel kwetsbaar. Voorheen kwam een aantal Arabische protestanten in Amsterdam bij elkaar voor zang en gebed. De groep splitste zich later op in kleinere groepjes, geleid door leken. Maar zij hebben weinig theologische kennis in huis. Als dominee doe ik mijn best om iedereen te bereiken, via persoonlijke contacten en sociale media.’

Geduld
Als pioniersdominee heeft de Egyptenaar veel steun aan de trainingen van de Protestantse Kerk Nederland waar hij andere pioniers ontmoet: ‘Het is zo belangrijk om te weten dat je er niet alleen voor staat. Niets is voorgekookt, we moeten onze eigen weg vinden. Daar is veel geduld voor nodig.’ Ook laat Thabet zich verrassen door Nederlandse gewoonten. ‘In Amsterdam krijgt de voorganger een hand van de ouderling aan het begin en eind van de dienst. Dat was nieuw voor mij.’
Verder kan hij bij collega-pioniers terecht met vragen. Bijvoorbeeld hoe om te gaan met geïnteresseerde moslims. Dat klinkt misschien eenvoudig, maar Thabet weet maar al te goed hoe gespannen de houding van moslims ten opzichte van christenen kan zijn. Niet alleen in Nederland, maar ook in het Midden-Oosten is de polarisatie tussen verschillende religieuze groepen toegenomen. En afvalligheid of het aannemen van een ander geloof kan – zacht gezegd – onder moslims niet op veel bijval rekenen.

Na de zegen van Thabet en een laatste ‘Amin’, trekt het kleine gezelschap zich terug in de keuken van de kerk, waar ze met elkaar een shoarmamaaltijd bereiden en gezellig samen eten.

Updates vanuit de pioniersplek Arabische Protestantse Kerk Amsterdam zijn te vinden op facebook.

Tekst: Janneke Donkerlo