Misschien ben je ze tegengekomen in de stad: de posters van onze paascampagne. Centraal staat een replica van het kruis van The Passion, het lijdensspektakel dat op witte donderdag 1 april wordt uitgezonden door KRO-NCRV op NPO1. Dit jaar speelt musicalster Freek Bartels (34 jaar) de hoofdrol in The Passion: ‘Ik was enthousiast, maar daarna sloeg even de paniek toe. The Passion is zo’n fenomeen geworden, wie ben ik dat ik daar aan mee mag doen?’

Geloof ontstegen

Inmiddels zijn de eerste repetities achter de rug en zijn er vooral ‘gezonde zenuwen’ over de uitzending van het programma dat de laatste jaren een mega-kijkcijferhit is geworden. Freek begrijpt de populariteit wel. ‘The Passion is het geloof ontstegen. Ik denk dat iedereen die thuis kijkt iets herkent in dat verhaal van vriendschap, verraad en lijden. Zeker in dit rare jaar met corona komt het nog harder binnen bij veel mensen. En dat gecombineerd met prachtige en bekende muzieknummers en de manier waarop het schitterend in beeld wordt gebracht’.

Ik denk dat iedereen die thuis kijkt iets herkent in dat verhaal van vriendschap, verraad en lijden

Zelf geniet de musicalster van de cast om hem heen, zoals Trijntje Oosterhuis die Maria is. Zanger Rob Dekay (‘Wie is de mol’) speelt Judas en Petrus wordt neergezet door cabaretier en acteur Leo Alkemade. ‘De eerste keer dat ik naast Trijntje bij de fotoshoot stond, kon ik er niet omheen om haar te vertellen hoe ik als klein jongetje al fan van haar was. Zij zet als Maria een aantal prachtsongs neer’.

Kwetsbaarheid

Het spelen van Jezus is geen totaal onbekende rol voor hem. In een concertserie in 2015 zong hij een aantal songs uit de filmklassieker ‘Jesus Christ Superstar’. Waaronder het ingetogen, maar zeer dramatische ‘Gethesemane’, over het moment waarop Jezus door zijn vrienden verlaten is. Bartels ging helemaal op in het lied. ‘Maar dat is niet zo moeilijk. Het is zo’n goed nummer, waarin Jezus op het hoogtepunt van zijn wanhoop aan God smeekt of hij de lijdensweg niet hoeft te gaan. Help me, zingt hij, leg me uit waarom het moet. Dat is het moment van volledige kwetsbaarheid van Jezus’.

Waar is het grijze midden gebleven? Het niet-weten mag toch ook?

Het waren de songs van deze film die de jonge Freek kennis deed maken met het verhaal van het leven van Jezus. Hij is niet gelovig opgevoed, maar merkt wel hoe mooi geloven kan zijn. ‘Het is ook zo actueel, in deze zware tijd biedt het houvast aan mensen. Iedereen kan er zijn eigen invulling aan geven. Ik merk bij het verlies van familieleden dat ik denk: misschien kijkt iemand van boven nu mee. Dat heb ik niet van huis uit meegekregen. Zo’n gedachte dat er meer is kan me op zo’n moment geruststellen’.

Bijbelse figuren laten hem niet los, want in 2008 kreeg hij de hoofdrol van Jozef in de gelijknamige musical, wat zijn doorbraak betekende als musicalster. Hij moet erom lachen. ‘Het is echt puur toeval dat ik twee Bijbelse figuren op mijn cv heb staan. De rest van wat ik heb gedaan is heel werelds’.

Jaloersmakend

Voor de rol van Jezus in The Passion heeft Freek zich goed voorbereid. Hij wil Jezus zo ‘menselijk mogelijk’ neerzetten. ’Dat vind ik als uitgangspunt interessanter dan het heilige dat om hem heen hangt. Want dat is een gegeven, dat weten we wel. Het thema van dit jaar is #ikbenervoorjou en ik probeer te kijken wat dat betekent voor Jezus zelf. Hoe is hij als mens? Ogenschijnlijk berust hij in zijn lot. Hij is volledig gefocust op dat hogere doel en weet precies hoe hij zijn pad moet uitstippelen’.

Freek lacht. ‘Nou, dat herken ik helemaal niet bij mezelf, dat is zo jaloersmakend. Om helder te weten wat ik allemaal moet doen. Pff….daarbij vergeleken rommel ik maar wat aan’. Opnieuw een gulle lach.

Door zijn rol heeft Bartels ook geleerd van Jezus. ‘Wat ik mooi aan hem vind is die oordeel-loosheid. Hij veroordeelt mensen niet. Ook daar ben ik jaloers op. Wij zijn geneigd altijd meteen iets ergens van te vinden. Zeker in deze crisistijd lijkt het er wel op dat we allemaal in een bepaald kamp voor of tegen iets moeten zijn, dat we kleur moeten bekennen. Waarom? Waar is het grijze midden gebleven? Het niet-weten mag toch ook? We zijn zo gericht op prestatie, ego en doelen stellen. Op zich niets mis mee, maar moet dat dan ten koste gaan van anderen?’

Pasen

Als deze tijd van COVID-19 iets gebracht heeft, is het wel dat we weer weten wat echt belangrijk is in ons leven, meent Freek. De theaters gingen dicht en ook de musical waar Freek in speelt (‘Hello Dolly’) stopte. Het werk dat hem altijd opslokte, hield plotseling op, al had hij enorm geluk dat er tv-werk voor in de plaats kwam. ‘Maar ik weet nu wel hoeveel dingen niet meer vanzelfsprekend zijn en dat ik meer moet genieten van wat ik doe. Sta eens stil bij successen en dender niet meteen door. Ik hoop dat ik dat ook vol ga houden als de samenleving straks weer normaler wordt. Een rustiger tempo en minder hoge eisen aan jezelf stellen. Ik probeer meer naar binnen te gaan en te ontdekken wat ik echt belangrijk vindt, in plaats van anderen te pleasen’.

Het leven is te kort om lang te blijven hangen in het verleden

Na The Passion wordt het Pasen. Wat zegt dat hem? In de protestantse kerk Amsterdam is het thema ‘Een nieuw begin’. ‘Voor veel mensen is 1 januari het begin van een nieuwe periode, waarbij ze met een schone lei kunnen beginnen. Dat kan Pasen ook betekenen: kijk niet om naar je fouten, we zijn allemaal mensen, maar begin weer opnieuw. Voor mij is elke dag een nieuw begin. Het leven is te kort om lang te blijven hangen in het verleden. Leef in het hier en nu, dat probeer ik mezelf voor te houden. En daarbij geldt ook die oordeel-loosheid van Jezus: wees niet te streng voor jezelf en anderen’.

Ontdek het paasverhaal op protestantsamsterdam.nl/pasen

Dit interview verscheen in Kerk in Mokum, maart 2021