‘Wie er komen, is altijd een verrassing’
Vanaf 13 december is de film The Disciples van regisseur Ramon Gieling in de bioscoop te zien. In deze ‘straatopera’ speelt en zingt ook het daklozenkoor De
Straatklinkers. Elke vrijdagochtend zingen ze in de kelder van de Corvershof aan de Nieuwe Herengracht waar de Protestantse Diaconie Amsterdam is gevestigd.
‘Er staat een huis aan de gracht, in oud Amsterdam’, klinkt het luid in de kelder van de Corvershof. Nee, we zijn niet bij het Prinsengrachtconcert en er treedt geen wereldberoemde artiest op. Maar dezelfde passie is er wel, in de kelder van de Corvershof op de Nieuwe Herengracht bij de Diaconie. Een koorlid staat in het midden van de groep om de coupletten solo te zingen. Er is een accordeonist, iemand anders speelt trombone. Iedereen zit met een map voor zich met de liedteksten. Het is vrijdagochtend, de vaste dag waarop De Straatklinkers repeteren. De ene keer komen er 25, de andere keer 10. ‘Wie er allemaal komen, is altijd een verrassing’, zegt straatpastor Hanna Wapenaar, die de repetities coördineert. ‘’s Ochtends stuur ik alle leden een sms’je ter herinnering.’ Hanna weet van de meeste koorleden waar ze wonen of overnachten. Maar niet van iedereen. ‘Veel koorleden hebben wel een huis, maar ervaren daar geen thuis. Daarom komen ze bij het koor. Een enkeling slaapt op straat of overnacht in een bed-bad-brood-voorziening.’
Straatopera
Verschillende leden van het koor spelen mee in de film The Disciples. Een debuut is het overigens niet helemaal, want het koor speelde eerder mee in Erbarme Dich, een andere film van Gieling waarin hij schetst hoe mensen de Matthäus Passion beleven. ‘The Disciples is een combinatie tussen een speelfilm en een documentaire’, vertelt Hanna. ‘Aan de ene kant wordt het dagelijks leven van de leden getoond, hoe de leden zich staande houden in een samenleving waar ze (net) buiten het systeem vallen. De andere verhaallijn die erdoorheen loopt is de straatopera, oftewel een gedramatiseerde versie van de werkelijkheid waarin ze speciaal voor hen gecomponeerde muziek zingen.’
De 67-jarige Itique was een van de koorleden die meespeelde in de film. ‘Ik kom uit Zuid-Amerika en woon al lang hier. De film is een voorbeeld voor ons en laat zien hoe een stuk van mijn leven was. Nu heb ik een huisje voor mezelf in Zaandam en is het een periode die ik achter me kan laten.’ Het koor zag de film al tijdens het Filmfestival in Utrecht afgelopen september. ‘Dat was heel erg mooi. Iedereen die een steentje had bijgedragen, zat in de zaal.’
De straat op, de stad in
In de pauze trakteert een ander koorlid op taart. Youssef (54) eet van zijn bordje. Voordat het koor ging zingen vanmorgen las hij een lied voor uit het Liedboek, want de groep begint altijd met een inspiratiemoment. Youssef is in de trailer van The Disciples te zien, waarin hij de verteller speelt. Hoe vond hij het om opeens acteur te zijn? ‘Het was mooi van dichtbij te zien hoe een film wordt gemaakt. Gelukkig heb ik ook niet zo’n moeite teksten te onthouden, samen met een vriend leerde ik in een dag alle teksten uit mijn hoofd.’
Youssef zingt al vijftien jaar bij het koor, hij was er vrijwel vanaf het begin bij. Hij geniet van het zingen met elkaar en de mooie dingen die ze als koor kunnen doen. ‘We zijn eens uitgenodigd om een kerkdienst te leiden. Onze toenmalige straatpastor hield een preek en ik mocht de gebeden doen. Dat vond ik echt heel mooi, want het was voor het eerst dat ook wij zoiets mochten doen. De kerk zei toen niet: dat mag alleen gedaan worden door de dominee. Ik vond het de mooiste ervaring.’
Na de pauze wordt er nog een uur intensief met elkaar doorgezongen. Er wordt een canon ingestudeerd van Three blind mice en een lied op de melodie van Vader Jacob. Dan komt een deel van de groep terug. Zij hebben boodschappen gedaan voor de lunch. Als er is afgewassen, de stoelen en de tafels zijn weggehaald, verdwijnen de koorleden weer, de week tegemoet.
Optreden van De Straatklinkers
Vrijdag 21 december: Kerstfeest van Tot Heil des Volks in de Noorderkerk, Amsterdam, 19.30-21.00 uur.
Vooraf aanmelden, thdv.nl
Tekst: Tirza van der Graaf
Foto: Doxy Sam du Pon