“We weten niet waar, maar Rembrandt ligt hier begraven”

Op de Open Monumentendagen zaterdag 14 en zondag 15 september openen vijftig monumenten in Amsterdam hun deuren voor het publiek, waaronder de Westerkerk. Waarom je hier een kijkje zou moeten nemen? ‘Wanneer je naar de kerk loopt, valt meteen op hoe indrukwekkend deze blikvanger van de stad is. De kerkzaal straalt serene rust uit en de lichtinval is uitzonderlijk mooi’, vindt Samuël Strijbis (31), verhuurcoördinator van de Westerkerk. Samen ontdekken we de unieke hoekjes van deze kerk in hartje Amsterdam.

Een historische rustplaats: Rembrandt
‘Hoewel de exacte locatie van zijn graf onbekend is, vermeldt het begraafregister zijn rustplaats’, vertelt Samuel verder. Op een plakkaat die aan de muur hangt, staat: 

Hier ligt begraven Rembrandt Harmensz van Ryn Geb. 15 juli 1606 Gest. 4 oct. 1669

‘Zijn vrouw Saskia ligt in een koopgraf in de Oude Kerk, maar na zijn verarming werd dat graf verkocht. Bij zijn overlijden was het gebruikelijk om de overledenen te begraven in de dichtstbijzijnde kerk en dat was de Westerkerk.’ 

"Het orgel is breed inzetbaar voor muziek van 1500 en nu"

Westerkerk
Foto: Jaap en Marja Koole

Het Duyschotorgel
Rondlopend in de Westerkerk vinden we in de kerkzaal het beroemde Duyschotorgel. ‘Nu zijn er nog maar zo’n 300 van de bijna 4000 oorspronkelijke pijpen van Duyschot (1686) over. Veel meer pijpen zijn vervangen door Flentrop Orgelbouw in 1992. Het orgel met zijn prachtige orgelluiken beschilderd door Gerard de Lairesse, is breed inzetbaar voor muziek van 1500 tot nu. Op de orgelluiken zijn onder andere de dansende koning David en veel instrumenten afgebeeld. De luiken hadden in het verleden een functie: er werd van alles gedaan in de Westerkerk, het was een soort openbare ruimte. Dit bracht ongedierte met zich mee en daarom werden de orgelluiken gesloten. Nu staan de luiken altijd open omdat de binnenkant het mooist is.’ 

Ingang voor burgemeesters
Een bijzonder detail is de speciale ingang voor de burgemeester: het burgemeesterspoortje. ‘Voor de burgemeester de kerk betrad, is er een hal met een grote drinkbak voor zijn paard(en), die nog in oude staat is. Uiteraard mag burgemeester Femke Halsema ook gebruik maken van deze poort.’ 

Parel van de Jordaan
De toren van de Westerkerk is verder zeer de moeite waard om te bezichtigen. ‘Vanwege een restauratie staat de toren in de steigers en kan hij momenteel niet beklommen worden. De kerk is voltooid in 1631 en de toren in 1638. Hendrick de Keyser ontwierp het kerkgebouw en de toren. Hij stierf echter in 1621. Onder leiding van zijn zoon is de kerk gebouwd. Deels heeft hij de toren naar zijn eigen hand gezet: zijn vader ontwierp een achthoekige toren, maar het is een vierhoekige toren geworden.’

Neem op 14 en 15 september vooral een kijkje tijdens de Open Monumentendag! Ook andere kerken van de PKA zijn deze dagen geopend. De Westerkerk is verder altijd van maandag tot zaterdag geopend van 11.00 tot 15.00 uur. Iedere woensdag is er een gratis lunch(orgel)concert om 13.00 uur.  

Uitgelicht: Concert 15 september
Op zondag 15 september vindt om 16.00 uur een concert plaats. Cantororganist Evan Bogerd, het Sweelinck koperkwintet en slagwerk brengen samen muziek. Kaartjes kosten €22,50 en zijn te bestellen via: duyschotstichting.nl.